Yn gynharach yn yr haf, rhennais y newyddion bod gwasanaeth newydd StatsCymru ar ei ffordd. Heddiw, rwy’n falch o ddarparu rhagor o fanylion yr hyn y gallwch ei ddisgwyl wrth inni baratoi i lansio’r fersiwn beta o’r platfform newydd.
Parhau i ddarllenGan Ryan, Tîm Digidol a Data ar gyfer Etifeddiaeth Mwyngloddio a Diogelwch Cronfeydd Dŵr
Ym mis Gorffennaf, mae’r Pasiodd y Senedd y Bil Tomenni Mwyngloddiau a Chwareli nas Defnyddir (Cymru). Mae bellach wedi derbyn Cydsyniad Brenhinol a bydd yr Awdurdod Tomenni nas Defnyddirnewydd yn cael ei sefydlu yn 2027 – carreg filltir fawr. Ond er bod y ddeddfwriaeth wedi’i phasio’n ddiweddar, mae’r gwaith i’w gweithredu wedi bod ar y gweill ers peth amser. Dechreuodd ein gwaith digidol a data ym mis Mawrth 2024 ac mae wedi bod yn adeiladu’n gyson ers hynny.
Parhau i ddarllenBlog gan Rebecca Godfrey, Prif Weithredwr dros dro Awdurdod Cyllid Cymru a Chadeirydd Bwrdd Safonau Digidol a Data i Gymru.
Ar 24 Gorffennaf, cadeiriais y Bwrdd Safonau Digidol a Data i Gymru ac roeddwn i eisiau rhoi’r wybodaeth ddiweddaraf i chi am ein gwaith.
Nod Strategaeth Ddigidol Cymru yw sbarduno newid diwylliant yng Nghymru – bod yn agored, defnyddio data i ddatrys problemau a rhoi pobl wrth wraidd popeth a wnawn. Mae Safonau Gwasanaethau Digidol Cymru yn ein helpu i feddwl am sut rydym yn gwneud hyn.
Parhau i ddarllenPostiad gan Tîm Arwain a Chydgysylltu ar Faterion Seiber, Llywodraeth Cymru
Ddwy flynedd yn ôl fe wnaethom lansio’r Cynllun Gweithredu Seiber i Gymru, nodi ein gweledigaeth bod Cymru’n ffynnu drwy seiberwydnwch, talent ac arloesi.
Pedwar maes blaenoriaeth y Cynllun yw:
Post gan Joseph HC, Uned Gwyddor Data, Llywodraeth Cymru
Mae gwybodaeth am effeithlonrwydd ynni cartrefi ledled Cymru yn ddefnyddiol i lunwyr polisi fel tystiolaeth ar gyfer polisïau tlodi tanwydd, strategaeth ynni a pholisïau mentrau gwyrdd. Yn yr Uned Gwyddor Data, rydym wedi bod yn gweithio ar brosiect i adeiladu sylfaen dystiolaeth gryfach ar gyfer effeithlonrwydd ynni cartrefi yng Nghymru.
Y ffynhonnell wybodaeth ddiweddaraf sydd ar gael ar effeithlonrwydd ynni cartrefi yw’r Gofrestr Tystysgrifau Perfformiad Ynni (EPC). Mae’r Gofrestr, fodd bynnag, yn cynnwys ond hanner yr holl gartrefi yng Nghymru ac mae’n cael ei gorgynrychioli gan gartrefi mwy newydd, mwy effeithlon o ran ynni. Mae hyn oherwydd bod deddfwriaeth wedi’i chyflwyno yn 2008 a oedd yn gwneud arolygon EPC yn ofyniad gorfodol wrth werthu neu rentu eiddo.
Mae’r blog hwn yn disgrifio sut rydym wedi bod yn defnyddio’r gofrestr o Dystysgrifau Perfformiad Ynni (EPC) i adeiladu set ddata sy’n cwmpasu pob eiddo preswyl yng Nghymru. Mae’r gwaith hwn yn adeiladu ar brosiect a gynhaliwyd gan Gampws Gwyddor Data y Swyddfa Ystadegau Gwladol: Defnyddio dysgu peirianyddol i ragweld effeithlonrwydd ynni | Campws Gwyddor Data.
Er bod tuedd tuag at eiddo mwy newydd a mwy effeithlon o ran ynni, mae’r Gofrestr EPC yn fan cychwyn da ar gyfer adeiladu set ddata effeithlonrwydd ynni Cymru gyfan. Mae cyfrifo graddfeydd ynni EPC yn seiliedig ar Fodel Ynni Domestig (BREDEM) Sefydliad Ymchwil Adeiladu’r DU. Darperir EPCs i eiddo yn dilyn asesiad ynni, wedi’i berfformio gan asesydd ynni cymwys ac achrededig sy’n ymweld â’r eiddo ac yn asesu nodweddion adeiladu allweddol megis:
Yna mae’r aseswr yn darparu sgôr rifyddol, o’r enw Sgôr Effeithlonrwydd Ynni (EER), o fewn un o 7 categori, A-G, fel y dangosir yn Ffigur 1.
Ffigur 1 – Sgoriau Effeithlonrwydd Ynni a sgoriau A-G
Mae’r Uned Gwyddor Data yn datblygu model dysgu peirianyddol i ragweld yr EERs ar gyfer cartrefi nad ydynt eto wedi cael asesiad ynni EPC. Mae hyn yn golygu dod o hyd i wybodaeth newydd y gellir ei defnyddio yn lle asesiadau EPC â llaw.
Her wrth ragweld yr EER ar gyfer cartrefi yw cael yr wybodaeth sy’n pennu EER fel inswleiddio waliau a lloriau sydd fel arfer yn dod o asesiad â llaw. Mae’r wybodaeth hon ar gael ar gyfer eiddo sydd wedi derbyn EPC yn unig. Mae angen i ni ddod o hyd i ffynonellau data eraill i’w defnyddio fel data amgen i ragweld sgoriau EER ar gyfer eiddo nad ydynt wedi’u hasesu. Rydym yn galw’r data amgen hwn yn “ddata procsi”.
Mae ein set data procsi yn cyfuno gwybodaeth o sawl ffynhonnell:
Gan ddefnyddio’r setiau data hyn rydym wedi llwyddo, hyd yn hyn, i ddisodli rhai o’r nodweddion EPC yn uniongyrchol, megis math o eiddo, oedran yr adeilad, ac arwynebedd y llawr. Mae rhywfaint o’r wybodaeth a gesglir â llaw yn anoddach i’w disodli, felly rydym wedi defnyddio brasamcanion fel ailosod nifer yr ystafelloedd gyda nifer yr ystafelloedd gwely, gan ddefnyddio gwybodaeth Rhentu Doeth Cymru. Mae hyn oherwydd, ar y cyfan, po fwyaf o ystafelloedd gwely sydd gan aelwyd, y mwyaf o ystafelloedd sydd ganddo yn gyffredinol. Mae darnau eraill o wybodaeth yn anoddach cael unrhyw ddata procsi ar eu cyfer ac efallai na fyddant yn cael eu cynrychioli yn y model terfynol.
Yn ogystal â chwilio am ddata amgen, rydym hefyd yn ystyried eiddo cyfagos gyda thystysgrifau EPC fel syniad bras ar gyfer eiddo heb dystysgrif. Mae’r graddfeydd EER ar gyfer eiddo cyfagos wedi’u cynnwys yn y set data procsi.
Bydd y data procsi yn cael ei ddefnyddio i hyfforddi model dysgu peiriant. Rydym yn gobeithio y bydd y model yn rhoi golwg ehangach i ni ar EPCs ledled Cymru y gellir ei ddefnyddio gyda datblygu polisi. Os hoffech wybod mwy am y gwaith, cysylltwch â ni ar: DataScienceUnit@llyw.cymru
Post gan Athro Calvin Jones, Cynghorydd Academaidd, Gwasanaethau Gwybodaeth a Dadansoddi, Llywodraeth Cymru
Yn 2022, dechreuodd Llywodraeth Cymru baratoi a chyhoeddi set o Dablau Cyflenwad a Defnydd (SUTs) a Thablau Mewnbwn-Allbwn (IOTs) ar gyfer Cymru. Y Tablau hynny fyddai’n rhoi’r darlun cyfannol cyntaf o economi Cymru, gan ddilyn yr Alban (sydd wedi bod yn cyhoeddi SUTs ac IOTs ers degawdau) a Gogledd Iwerddon (sydd wedi bod yn gwneud hynny yn ystod y cyfnod ar ôl Brexit).
Y bwriad wrth gyhoeddi’r tablau oedd gwella’n dealltwriaeth – y tu mewn a’r tu allan i Lywodraeth Cymru – o sut yr oedd economi Cymru yn ‘gweithio’ o ran cynhyrchu, masnach, a defnyddio cynnyrch. Yn bwysicach fyth, un o’r dibenion eraill oedd penderfynu a fyddai’n ymarferol casglu gwybodaeth er mwyn creu darlun o’r fath, gan wneud hynny mewn ffordd gyson, ar draws yr holl fathau o gynhyrchion, diwydiannau a defnyddwyr, gan warantu hefyd fod ansawdd a gwytnwch yr wybodaeth yn dderbyniol. Esgorodd y prosiect ar gyhoeddiad Mewnbwn-Allbwn ar gyfer Cymru (ar gyfer blwyddyn sylfaen 2019), a oedd yn manylu ar strwythurau a gweithgareddau 55 o ddiwydiannau yng Nghymru, gyda gwybodaeth gysylltiedig am ddefnydd a chyflenwadau o gynhyrchchion. Mae’r Tablau Cyflenwad a Defnydd a’r Tablau Mewnbwn-Allbwn (a elwir yn IOTs o hyn ymlaen er symlrwydd) wedi eu cyhoeddi ar ffurf ystadegau swyddogol o dan ddatblygiad, ynghyd â dogfen helaeth ar fethodoleg.
Parhau i ddarllenPost gan Joe ac Aron, Uned Gwyddor Data, Llywodraeth Cymru
Yn ddiweddar, mae’r Uned Gwyddor Data wedi bod yn archwilio ffyrdd posibl o ddefnyddio AI Cynhyrchiol. Mae un prosiect wedi datblygu offeryn profi cysyniad sy’n defnyddio AI Cynhyrchiol i helpi i olygu cynnwys testun. Nod yr offeryn oedd:
Gallai’r offeryn arbed amser i’r dylunwyr cynnwys, yn eu galluogi i ganolbwyntio eu sgiliau ar y problemau mwy heriol ac yn gwella ein cynnwys ysgrifenedig.
Parhau i ddarllenPostiad gan Mark and Roland, Tîm Canolog y We, Llywodraeth Cymru
Mae sicrhau bod LLYW.CYMRU mor hygyrch â phosibl yn rhan hanfodol o ddarparu gwasanaeth gwych i bawb. Mae’n gyfraith hefyd.
Parhau i ddarllenPostiad gan Roland, Tîm Canolog y We, Llywodraeth Cymru
Tîm amlddisgyblaethol ydyn ni sy’n chwarae rhan hanfodol yn y gwaith o wireddu’r weledigaeth ar gyfer gwasanaethau a ddisgrifir yn y Strategaeth Ddigidol i Gymru.
Parhau i ddarllenPostiad gan Rhiannon, Data a daearyddiaeth, Llywodraeth Cymru
Er ein bod wedi bod braidd yn dawel ynghylch data agored yn ystod y blynyddoedd diwethaf, mae’n dal i fod yn bwysig i ni. Yn ystod pandemig Covid roedd sicrhau bod data ar gael yn agored yn hollbwysig i roi’r wybodaeth yr oedd ei hangen ar bobl Cymru ar y materion sy’n cael eu hwynebu a’r penderfyniadau sy’n cael eu gwneud.
Parhau i ddarllen
Blog Digidol a Data 